Món ăn 3 miền | Mâm cỗ Tết ở miền Bắc được sắp xếp hài hòa với sự kết hợp giữa các món nước và món khô, giữa thịt và rau; trong khi đó, mâm cỗ Tết miền Trung thường được chăm chút tỉ mỉ và phức tạp hơn, còn mâm cỗ Tết miền Nam có cách chế biến đơn giản nhưng lại đậm đà vị ngon khó quên. Hãy cùng tamsudemkhuya khám phá những đặc trưng độc đáo của các món ăn 3 miền ngày Tết của nước ta.
Văn hóa ẩm thực ngày Tết – Món ăn 3 miền Việt Nam
Tết là một ngày quan trọng trong đời sống người Việt, và các món ăn được chọn sử dụng trong những ngày đầu năm thường chứa đựng những giá trị tinh túy và đặc trưng nhất của ẩm thực truyền thống.
Khắp đất nước Việt Nam, từ cực Bắc Hà Giang đến miền Nam Cà Mau, mặc dù có rất nhiều loại món ăn khác nhau và cách chế biến khác nhau, nhưng mỗi món ăn đều gắn liền với những giá trị văn hóa truyền thống và mang thông điệp chung về cuộc sống và cội nguồn.
Theo phong tục truyền thống, mâm cỗ Tết của người Việt Nam phải có các món ăn đặc biệt mà không phải ngày nào cũng có thể thưởng thức. Mâm cỗ phải được chuẩn bị đầy đủ và hấp dẫn với đủ màu sắc, chẳng hạn như bánh chưng màu xanh lá, xôi gấc đỏ tươi, canh măng vàng óng, đĩa giò lụa hồng hồng… để tạo ra một mâm cỗ Tết đậm đà văn hóa Việt Nam.
Tuy nhiên, khi đi dọc các miền đất nước trong những ngày Tết, chúng ta sẽ thấy những sự khác biệt trong ẩm thực giữa ba miền Bắc-Trung-Nam.
Với những yếu tố ngoại cảnh như địa lý, khí hậu và văn hóa khác nhau, mỗi vùng đất lại có những biến tấu món ăn riêng biệt và hấp dẫn, mặc dù chất liệu không quá xa xỉ.
Miền Bắc: Mâm cỗ tinh tế, khéo léo
>> Đặc sản 3 miền – Nét đặc trưng trong ẩm thực 3 miền đất Việt
>> Du lịch Côn Đảo đi đâu – Kinh nghiệm du lịch Côn Đảo
>> Du lịch quốc tế là gì? Các loại hình du lịch quốc tế cơ bản
Ở miền Bắc, Tết thường đến với thời tiết lạnh giá, có lẽ vì vậy mà người dân ở đây thường yêu thích những món ăn ngậy béo, tràn đầy năng lượng.
Đặc biệt, với lịch sử là trung tâm chính trị và văn hóa của đất nước, mâm cỗ Tết của người miền Bắc luôn được trang trí tinh tế và khéo léo.
Với sự phối hợp hài hòa giữa món nước và món khô, thịt và rau, mâm cỗ của người Hà Nội được đánh giá là bài bản và giữ được nét cổ truyền của ẩm thực Việt Nam.
Bánh chưng là một phần không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của cả miền Bắc và đất nước.
Ngoài ra, xôi gấc, giò lụa, giò xào, thịt gà, nem rán, cá chép hoặc cá trắm kho riềng, cùng với đĩa nộm su hào hoặc đu đủ đều là những món ăn truyền thống trong dịp Tết. Món nước cũng rất phong phú: miến nấu lòng gà, chân giò hầm với măng lưỡi lợn, mọc nước… Mỗi món đều có hương vị đậm đà, khiến người ta khó quên được hương vị Tết quê hương.
Mâm cỗ Tết miền Trung: Chắt chiu trên từng hương vị
Mâm cỗ ngày Tết của người miền Trung cũng được chăm chút kỹ lưỡng và cầu kỳ như người miền Bắc. Sự chắt chiu và chia sẻ của người miền Trung được thể hiện qua cách sắp xếp và thưởng thức các món ăn trong mâm cỗ.
Khác với người miền Bắc, người miền Trung không có bánh chưng mà lại có bánh Tết với hương vị rất gần gũi. Mâm cỗ ngày Tết miền Trung còn có nhiều loại bánh khác như bánh tổ, bánh in…
Các món ăn truyền thống như nem chua, thịt giấm cũng không thể thiếu trong ẩm thực ngày Tết miền Trung. Tại cố đô Huế, nơi vẫn lưu giữ những món ăn từ cung đình, mâm cỗ Tết càng tỉ mỉ và cầu kỳ hơn.
Một số món ăn đặc trưng của miền Trung như tôm chua thịt phay, nem bò lụi, chả tôm, gỏi vả cũng được đưa lên mâm cỗ ngày Tết. Ngoài ra, có thêm món bò nấu thưng, thịt nạc rim ở một số vùng.
Khác với dưa hành của người miền Bắc, miền Trung lại đặc trưng với dưa món. Nguyên liệu đơn giản nhưng để có được hũ dưa món đầy sắc-vị thì cần sự tỉ mỉ và khéo léo.
Với sự tận tâm và khéo léo của những người phụ nữ tần tảo, những món ăn ngày Tết miền Trung đều trở nên vô cùng hấp dẫn, dù là mộc mạc hay cao sang.
Mâm cỗ Tết cổ truyền miền Nam: Bình dị, gần gũi
Miền Nam nổi tiếng là vùng đất giản dị với những người chất phác, chân thật cùng những sản vật tự nhiên phong phú, khiến vị giác say đắm mà không cần chế biến phức tạp. Chính vì thế, văn hóa ẩm thực của ngày thường và ngày Tết ở miền Nam thường đơn giản hơn so với miền Bắc và miền Trung. Trong ngày Tết, bánh Tết, thịt kho tàu và canh khổ qua là 3 món ăn đặc trưng của miền Nam.
Truyền thống ăn Tết ở miền Nam còn được thể hiện qua câu ca dao: “Chim kêu ba tiếng ngoài sông/ Mau lo lựa nếp hết đông Tết về.” Khác với người Bắc dùng bánh chưng, người Nam ăn bánh Tét (hay bánh đòn) trong ngày Tết. Bánh Tết cũng được chế biến thành nhiều loại như bánh Tét mặn, bánh Tét chay không nhân, bánh Tét ngọt… để phù hợp với sở thích của mọi người.
Trà Vinh là nơi nổi tiếng với bánh Tết ngon nhất miền Nam. Bánh Tết được coi là “linh hồn Tết” của người Nam Bộ. Thịt kho tàu là món ăn mặn không thể thiếu trong ngày Tết. Món ăn kết hợp giữa miếng thịt kho tàu vuông vắn với quả trứng tròn trắng tinh ngập trong nước dừa ngọt dịu, khi ăn kết hợp với cơm trắng và dưa giá tạo nên hương vị hài hòa và tuyệt vời. Canh khổ qua dồn thịt cũng là món ăn không thể thiếu, giúp chúng ta cảm nhận được hết mỹ vị của cuộc sống, đồng thời tiễn biệt năm cũ và đón chào năm mới với hy vọng và may mắn.
Các miền Bắc, Trung và Nam của Việt Nam đều có ẩm thực ngày Tết cổ truyền với hương vị đặc trưng và hài hòa. Rau củ tươi, nem chả đầy năng lượng và bánh mứt thể hiện sự an lành.
Với cuộc sống bận rộn hơn, người ta mong muốn quay về quê hương và cùng nhau thưởng thức bữa ăn gia đình trong ngày Tết.
Trong không khí tươi mới của Xuân, hương vị của những món ăn làm ấm trái tim và củng cố truyền thống văn hóa đặc sắc, bền bỉ của người Việt giữa sự thay đổi của cuộc sống.